Ngói âm dương (ngói lưu ly) là loại ngói phổ biến trong các công trình kiến trúc truyền thống, mang lại vẻ đẹp hoàn mỹ, thách thức thời gian. Vậy ngói âm dương là gì? Loại ngói này có cấu tạo ra sao? Ưu, nhược điểm như thế nào?… Tại bài viết dưới đây Cổ Nghệ Mộc sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về loại ngói lợp này nhé!

Ngói âm dương là gì?

Ngói âm dương (lưu ly) à một loại ngói đặc trưng, phổ biến trong các công trình xưa cổ với 1 đầu nhỏ và một đầu lớn. Loại ngói này có cấu tạo từ ngói dương và ngói âm xếp đan xen với nhau nằm ở phần hình chóp cụt của mái.

Ngói âm dương là gì?
Ngói âm dương là gì?

Vậy tại sao nhiều nơi lại không gọi là ngói âm dương mà gọi bằng tên ngói lưu ly? Để lý giải cho điều này, các nhà thầu xây dựng cho biết do ngôn ngữ của từng vùng miền. Tên âm dương thường được sử dụng phổ biến với khách hàng phía Bắc, còn vùng Trung Nam Bộ trở đi thì lại gọi là lưu ly.

Ngoài ra, tên lưu ly một phần ám chỉ màu sắc ngói. Các ngói âm dương được phủ một lớp men bên ngoài được gọi là men lưu ly. Men lưu ly trên mái âm dương là loại men có tác dụng tạo màu rất đẹp, độ bền cao, rất được lòng khách hàng.

Nguồn gốc ngói âm dương

Ngói âm dương có nguồn gốc từ xứ sở Trung Hoa. Từ thời kỳ xa xưa, người dân Trung Hoa đã biết sử dụng và sáng tạo loại mái ngói này để xây dựng nhà cửa.

Theo sự tích tương truyền kể lại, vào thời kỳ Đông hán, một thầy cúng phong thủy đã được Tào Tháo cho vào cung điện. Thầy đã mất rất nhiều thời gian nghiên cứu dựa trên yêu cầu của Tào Tháo và tìm cách nối những viên gạch với nhau sao cho thật đẹp, đối cạnh mà độ bền cao. Và sau thời gian nghiên cứu ông đã cho ra loại ngói đảm bảo đủ các tiêu chí này và về sau đặt tên cho chúng là ngói âm dương

Cấu tạo ngói âm dương

Bộ ngói âm dương có cấu tạo đầy đủ bao gồm:

  • Ngói âm: Là viên ngói to ngửa lên, ngói âm là ngói tráng men ở mặt lõm.
  • Ngói dương: Là viên tròn úp, ngói dương được tráng men một phần ở mặt lồi.
  • Riềm (còn gọi là diềm): Là phần trang trí mái bao gồm riềm âm và riềm dương.
Cấu tạo ngói âm dương
Cấu tạo ngói âm dương

Ưu điểm ngói âm dương

Ngày nay, tại Việt Nam, ngói âm dương là một trong những kết cấu nhà gỗ đã được sử dụng phổ biến, rộng rãi và phá cách độc đáo hơn bằng việc đem dòng ngói này vào sử dụng cho các công trình du lịch, các trung tâm giải trí, khu nghỉ dưỡng cao cấp. Bởi đây là một trong những loại mái ngói mang nhiều ưu điểm vượt trội:

  • Giá trị thẩm mỹ: Ngói âm dương là sự kết hợp hoàn hảo của đất nung được tráng men, sử dụng vẻ đẹp tinh tế trong những nét chạm khắc. Khi kết hợp với kiến trúc ngôi nhà tạo ra những đường nét uốn lượn mềm mại, mang đến nét đẹp sang trọng nhưng vẫn giữa trong mình sự trang nghiêm, đĩnh đạc.
  • Tuổi thọ cao: ngói âm dương có tuổi thọ khá cao, ước tính phải đến 50 năm mới có dấu hiệu xuống cấp. Chính nhờ cấu tạo nửa vòng úp đã tạo ra tác dụng cho khoảng trống giữ khí, thông gió cho mái nhà.
  • Thi công đơn giản: Quá trình thi công lợp mái âm dương khá đơn giản, không tốt quá nhiều vật liệu xây dựng cũng như công sức.

Phân loại ngói âm dương

Hiện nay có 2 loại ngói âm dương được sử dụng phổ biến đó là ngói viền và ngói lợp.

Ngói viền

Đối với việc sử dụng ngói viền thì cứ 5 bộ viền sẽ tương đương với 1 mét ( gồm 5 viên nhỏ và 5 viên lớn). Ví dụ nếu viền có chiều dài là 100m thì phải cần 500 viền nhỏ và 500 viền lớn riêng biệt.

Ngói lợp

Đối với việc thi công ngói lợp thì cứ 32 bộ sẽ tương đương với 1m2 ( gồm 32 viên ngói tiểu và 32 viên ngói âm dương). Ví dụ nếu diện tích lợp là 300m2 thì phải cần 9600 viên ngói tiểu và 9600 viên ngói âm dương.

Màu sắc ngói âm dương

Màu sắc của ngói âm dương phụ thuộc vào nguyên liệu làm ngói. Ngói âm dương thường có 2 loại là tráng men hoặc không tráng men (đất nung).

Ngói truyền thống (ngói âm dương đất nung không tráng men) : có khả năng hạn chế việc hấp thụ ánh sáng rất tốt, nhờ vậy mà nhà rất mát mẻ. Loại này có màu đỏ tươi truyền thống, theo thời gian sẽ khoác trên mình màu rêu phong cổ kính.

Ngói âm dương đất nung
Ngói âm dương đất nung

Ngói lưu ly (ngói âm dương tráng men): Đây là loại ngói đất nung sau đó được đem tráng men cao cấp. Ngói âm dương tráng men có màu sắc rất đa dạng, bạn có thể bắt gặp các màu sắc như: xanh giả đá, xanh ghi khô, đỏ gốm, xanh đồng, vàng rêu, xanh da trời, vàng bóng,… Đây là loại ngói có độ bền rất cao, có khả năng chống thấm mốc rêu, vĩnh cửu với thời gian mà không bị phai nhạt màu.

Ngói âm dương lưu ly
Ngói âm dương lưu ly

Kích thước ngói âm dương

Thông thường ngói âm dương thường có bốn cỡ chính là ngói cỡ S, M, L, XL:

Ngói âm dương mini (S)

có thông số kích thước nhỏ, thường được ứng dụng phù hợp nhất: Lợp lăng mộ, tiểu cảnh, trang trí nội thất.

  • Ngói m: L102 x W117 x D6 (mm); 0.2 kg
  • Ngói Dương: L110 x D6; Ø70 (mm); 0.15 kg

Ngói âm dương trung (M)

Về ứng dụng, ngói âm dương cỡ M được ứng dụng như cỡ S, tuy nhiên thì kích thước có thay đổi một chút.

  • Ngói m: L140 x W170 x D8 (mm); 0.5 kg
  • Ngói Dương: L120 x D8; Ø76 (mm); 0.35 kg

Ngói âm dương đại (L)

Về ứng dụng, ngói âm dương cỡ M được ứng dụng như cỡ S, tuy nhiên thì kích thước có thay đổi một chút.

  • Ngói m: L140 x W170 x D8 (mm); 0.5 kg
  • Ngói Dương: L120 x D8; Ø76 (mm); 0.35 kg

Ngói âm dương đại (L)

với kích thước vừa phải, được sử dụng nhiều nhất hiện nay bởi kích thước phù hợp vừa tầm và được ứng dụng với nhiều dòng kiến trúc khác nhau, từ kiến trúc tâm linh đình chùa cổ cho đến khu nghỉ dưỡng, resort, nhà hàng …

  • Ngói m: L180 x W190 x D8 (mm); 0.94 kg
  • Ngói Dương: L155 x D8; Ø95 (mm); 0.44 kg

Ngói âm dương cỡ lớn( XL)

chủ yếu được ứng dụng trong các công trình kiến trúc, có diện tích tổng thể lớn.

  • Ngói m: L260 x W275 x D10 (mm)
  • Ngói Dương: L195 x D10, ∅128

Lưu ý: kích thước ngói lưu ly sẽ có một số thay đổi tùy thuộc vào đơn vị sản xuất cũng như từng công trình

Cách chọn ngói âm dương

Viên ngói âm dương tốt, cao cấp cần được tráng men và nung ở nhiệt độ cao:

  • Cần được nung ở nhiệt độ >1200 độ C
  • Viên ngói thành phẩm cần đanh, chắc, gõ vào có tiếng đanh, vang như chuông (loại thông thường gõ vào có tiếng lạch cạch), độ hút nước thấp.
  • Màu sắc đều và men sứ phải đảm bảo cứng hơn sắt thép (có thể kiểm tra bằng cách dùng vật kim loại nhỏ như chìa khóa mài vào bề mặt mái), không bị trầy xước là đảm bảo được độ bền của ngói. Điều này giúp tăng tuổi thọ viên ngói cũng như làm hạn chế việc ngói lên rêu.

Cách lợp ngói âm dương

Cách lợp ngói âm dương trong các công trình khá đơn giản. Mái nhà chỉ cần đóng bởi các thanh gỗ cách nhau 50cm, thanh gỗ dọc được đóng đinh với các khoảng cách so le nhau từ 10cm hoặc 15cm để có thể lần lượt xếp các hàng ngói lợp nhà sấp ngửa lồng vào nhau. Nếu rãnh rộng 15cm đặt ngỏi ngửa thì rãnh rộng 10cm úp ngói sấp.

Một số công trình nổi tiếng

Chùa Bái Đính - Ninh Bình
Chùa Bái Đính – Ninh Bình
Chùa Linh Ứng - Sơn Trà
Chùa Linh Ứng – Sơn Trà
Chùa Tản Viên - Hà Nội
Chùa Tản Viên – Hà Nội
Công viên Châu Á (Asia Park) - Đà Nẵng
Công viên Châu Á (Asia Park) – Đà Nẵng

Địa chỉ mua ngói âm dương tốt

Ngói âm dương được sản xuất nhiều tại các khu vực như bát tràng, đồng nai, bình dương… nhờ các khu vực này có chất đất tốt.

Tuy nhiên với số lượng mua nhỏ lẻ, bạn có thể tìm kiếm các địa chỉ phân phối sỉ lẻ uy tín của các đơn vị sản xuất ngói âm dương uy tín này.

Hiện nay để mua ngói âm dương không khó, bạn có thể tham khảo nhiều địa chỉ khác nhau trên mạng để mua đúng cách.

Để chọn được một địa chỉ mua ngói âm dương tốt, bạn nên chọn những thương hiệu lớn để có mức giá hợp lý. Đừng chọn mua sản phẩm ở những địa chỉ không rõ nguồn gốc, giá rẻ. Bởi bạn có thể dễ nhận được sản phẩm kém chất lượng và dịch vụ chăm sóc không thỏa đáng.

Hy vọng thông qua bài viết đã giúp bạn hiểu tường tận về loại ngói âm dương, để được tư vấn cách lựa chọn ngói âm dương phù hợp cho căn nhà gỗ truyền thống, hãy liên hệ với Cổ Nghệ Mộc theo số Hotline 0977 61 2636 để được tư vấn miễn phí

AUTHOR DETAILS